Trang sức xuất hiện trong đời sống con người từ rất lâu, khi loài người bắt đầu để ý đến những nhu cầu làm đẹp cho bản thân. Trải qua hàng triệu năm lịch sử, trang sức đã đi qua nhiều thăng trầm và những biến đổi khác nhau qua từng thời kỳ. Đến nay, ngành trang sức vẫn không ngừng thay đổi để bắt kịp những xu hướng làm đẹp và sở thích của mỗi người.
Trang sức xuất hiện từ thời tiền sử và như vậy chúng ta có thể thấy rằng lịch sử trang sức đã xuất hiện khi con người xuất hiện và đồng hành cùng chúng ta xuyên suốt qua năm tháng.
Lịch sử trang sức gắn liền với đời sống con người, như một ngôn ngữ giúp con người biểu đạt tình cảm, thể hiện địa vị, quyền lực của mình trong xã hội.
Lịch Sử Quá Trình Phát Triển
Trang sức hay còn được gọi là nữ trang, được làm từ rất nhiều chất liệu khác nhau, thường là từ đá quý, vàng, bạc, kim loại quý. Là những hình thức trang trí cơ thể cổ xưa nhất. Người ta đã tìm thấy rất nhiều di vật, cổ vật được cho là những món đồ trang sức cổ xưa nhất từng được biết đến. Trải qua nhiều giai đoạn phát triển trong lịch sử thì kỹ thuật dùng trong sản xuất đồ trang sức đã tiến hóa biến đổi theo nhiều cách khác nhau. Nhưng chúng vẫn có nét tương đồng với hình thức đầu tiên về trang sức khoảng 90000 năm về trước.
Sự phát triển trong chức năng của trang sức
Trang sức có một chức năng được phát triển và đa dạng theo thời gian là một hình thức của tiền, một phụ kiện thời trang và một hình thức của nghệ thuật. Trong nhiều nền văn hóa người ta sử dụng trang sức như một hình thức trao đổi của tiền tệ và vẫn tiếp tục đến ngày nay. Đối với người hoàng tộc, trang sức như chính món đồ phụ kiện dùng để đảm bảo sự giàu có, thịnh vượng và uy quyền của họ.
Những món đồ được chế tác từ kim loại quý, đá quý, và chúng được xếp hạng như những món đồ đắt tiền nhất của chúng ta. Trang sức cũng đóng một vai trò quan trọng trong tôn giáo, nó thể hiện là thành viên và địa vị tôn giáo cũng như những vị trí khác trong các tổ chức xã hội.
Thời kỳ Ai Cập cổ đại
Thời kỳ Ai Cập là thời kỳ hưng thịnh của trang sức, và được xem như bước ngoặt lớn, sở hữu nhiều nét tương đồng với ngày nay. Trong thời kỳ đó, bạn chắc chắn sẽ cảm thấy vô cùng ngạc nhiên khi biết rằng kỹ thuật chế tác trang sức của họ chuyên nghiệp đến như nào. Chính những người chế tác trang sức, họ đã sử dụng sự khéo léo của đôi bàn tay để tạo nên những kiểu dáng, hoa văn trên những món đồ trang sức.

Trang sức trong thời kỳ này được biết đến như những lá bùa hộ mệnh cho con người. Rất nhiều những hình khắc về bọ hung, hoa sen, bọ cạp, rắn, chim ưng… Chất liệu được con người thời kỳ này yêu thích nhất chính là những viên đá quý, kim loại màu. Họ tin rằng, mỗi viên đá đều ẩn chứa những bí mật của vũ trụ, mang đến cho con người sức mạnh thần bí.
Thời Kỳ La Mã
Trong thời kỳ La Mã cổ xưa, những món đồ trang sức chính là biểu tượng của quyền lực và địa vị xã hội, chỉ dành riêng cho tầng lớp xã hội cao nhất. Sau này, khi giao thương phát triển, việc buôn bán trở nên thuận lợi hơn thì người dân cũng được phép có quyền sở hữu phụ kiện trang sức. Người La Mã rất thích những mẫu trang sức sử dụng nhiều loại đá rực rỡ và có kích thước lớn, mang tính khoe mẽ và phô trương. Các dòng đá được yêu thích là : sapphire, ruby, emerald, hoàng ngọc, bạch ngọc.

Thời Trung Cổ
Nếu như triều đại La Mã là sự lên ngôi của những mẫu trang sức khắc hình thần thoại, vị anh hùng một cách kỳ công thì sang tới thời trung cổ, con người đã chuyển hướng sang phong cách giản đơn hơn hẳn. Dây chuyền đặc biệt được yêu thích ở thời kỳ này. Ngoài ra những món đồ để trang điểm tóc, phụ kiện làm đẹp trang phục cũng rất được yêu thích.
Thời kỳ Phục Hưng
Thời đại Phục Hưng là thời kỳ hoàng kim nhất của trang sức trên thế giới. Tại thời điểm này, trang sức có sự phân hóa rõ rệt.
Trang sức phục vụ nhu cầu làm đẹp : Những món đồ trang sức trong thời điểm này được cải thiện và thiết kế nhằm tôn lên nét đẹp của người đeo, phục vụ cho nhu cầu làm đẹp cơ thể. Đá quý được sử dụng nhiều hơn và chúng được đánh giá cả về màu sắc và độ bóng chứ không chỉ đơn thuần là ý niệm về sức mạnh huyền bí như thời Ai Cập, La Mã. Thời kỳ này cũng ghi dấu ấn bởi sự phát triển của ngành kim cương. Các món đồ trang sức từ thời kỳ phục hưng được lưu giữ đến nay là ở Hoàng Gia Anh, Pháp.

Trang sức là tài sản, thể hiện sự giàu có: thời kỳ này, có rất nhiều người đã dùng trang sức để bổ sung gia tài của mình và đảm bảo sự giàu sang, sung túc. Trang sức được coi như một hình thái của tiền tệ, chúng dễ bảo quản, dễ mua, dễ bán và có giá trị ở mọi nơi.
Từ thế kỷ 17 trở đi
Từ thế kỷ 17 trở đi, con người với mức sống được nâng cao hơn, sự giàu có trỗi dậy, rất nhiều người đã sở hữu cho mình những món đồ trang sức đắt giá. Chất liệu vàng và bạc được đưa vào sản xuất trang sức phổ biến hơn, trong đó trang sức bạc được rất nhiều người ưa chuộng bởi giá thành rẻ hơn. Kim cương cũng được sử dụng phổ biến hơn.

Sau đó chiến tranh lan rộng, rất nhiều mẫu trang sức thời hoàng kim và trước đó bị phá hủy. Trong thời gian này, ý tưởng từ những mẫu trang sức được thiết kế với hình dáng của thực vật và động vật với màu sắc của những kim loại và đá quý cũng trở nên phổ biến hơn.
Ngày nay và tương lai
Ngày nay, trang sức được coi như một bộ môn nghệ thuật sáng tạo, khi mà càng ngày càng nhiều mẫu trang sức được ra đời. Từ rất nhiều chất liệu khác nhau, trang sức phục vụ cho nhu cầu làm đẹp của con người và giúp chúng ta khẳng định phong cách và vị thế của bản thân.

Với sự hiện đại và tân tiến về công nghệ, những nguyên liệu và phương pháp chế tác ngày càng được mở rộng hơn. Những chất liệu tổng hợp, tự tạo có thể thay thế cho kim loại quý và các loại đá quý. Sự thay thế này giúp cho giá thành sản phẩm hợp lý và phù hợp với nhiều tầng lớp, khiến cho những món đồ trang sức lộng lẫy, bắt mắt có giá thành hợp lý mà ai ai cũng có thể sở hữu. Và đây là xu hướng trong tương lai của ngành trang sức. Phong cách sử dụng trang sức ngày càng trở nên phong phú và liên tục thay đổi, theo mùa, theo từng năm.
Xem thêm: Trang sức phong thủy